Kruisen en mollen ABACADABRA?

Als je vooraan de notenbalk 2 kruisen ziet staan, weet je dan meteen om welke twee noten het gaat of moet je dit dan eerst uitrekenen voordat je kunt zeggen: “dit zijn de Fis en de Cis” ?

Is de volgorde van de kruisen en mollen voor jou ook ABACADABRA?

Dit artikel kan je helpen om feilloos de volgorde van de kruisen en de mollen te onthouden. Er is namelijk een vaste volgorde en deze is altijd hetzelfde of je nou viool of piano speelt, en of je in Nederland of Mexico woont. Dus als je deze volgorde weet en kunt onthouden hoef je nooit meer bij een nieuw stuk eerst te gaan uitrekenen om welke voortekens het gaat.

De volgorde van de kruisen is als volgt: Fis-Cis-Gis-Dis-Ais-Eis-Bis
De volgorde van de mollen is als volgt: Bes-Es-As-Des-Ges-Ces-Fes
Als je goed kijkt zie je dat de eerste van de kruisen, hetzelfde is als de laatste van de mollen en omgekeerd.

Vaste en toevallige voortekens

Als er vooraan de notenbalk 1 kruis staat is dit altijd voor de F die een Fis wordt. Het kan nooit voor de C of de G zijn. Zo ook bij de mollen, 1 mol is altijd voor de B die een Bes wordt. Het kan nooit voor de A of de D zijn. Natuurlijk kan het wel voorkomen dat er vooraan de notenbalk 1 kruis staat (de Fis) en dat er verderop in het stuk een Gis of een Dis gespeeld moet worden. Op de plek waar deze Gis of Dis gespeeld moet worden staat dan in die maat voor de betreffende noot een kruis. Dit kruis geldt dan alleen in deze maat en op deze hoogte. Dit noemen we een toevallig voorteken. De voortekens die vooraan de notenbalk staan noemen we de vaste voortekens, en deze gelden voor het hele stuk en voor iedere hoogte.

Als je interesse hebt in de basis muziektheorie waarin o.a. ook deze voortekens worden besproken is misschien de cursus “Muziektheorie”  iets voor jou.

Mijn truc voor de volgorde van de kruisen en mollen

Je kunt natuurlijk deze rijtjes met kruisen en mollen uit je hoofd leren, maar er is ook een trucje voor om ze te onthouden. Hiervoor gebruik je de zwarte toetsen van de piano. Omdat de kruis een noot een halve toon verhoogd begin je met de volgorde van de kruisen bij de onderste toets (zodat je kunt verhogen) van het blokje van 3 zwarte toetsen op de piano, dit is de Fis. Daarna ga je naar de onderste toets van het blokje van 2 zwarte toetsen, dit is de Cis. Vervolgens ga je naar de zwarte toets die 1 toets hoger ligt als de Fis en je komt bij de Gis. Dan 1 toets hoger als de Cis, dit is de Dis en tot slot 1 toets hoger als de Gis, de Ais.
Zo heb je met behulp van de zwarte toetsen de volgorde van de eerste 5 kruisen gevonden.

Dit trucje gaat bij de mollen precies andersom. De mol verlaagt de noot met een halve toon, dus beginnen we bovenaan bij het blokje van 3 zwarte toetsen zodat we kunnen verlagen, dit is de Bes. Dan naar de bovenste toets van de 2 zwarte toetsen, de Es.  Vervolgens de zwarte toets onder de Bes, dit is de As. Dan de zwarte toets onder de Es, de Des. En tenslotte de zwarte toets onder de As, de Ges. Zo heb je met behulp van de zwarte toetsen de volgorde van de eerste 5 mollen gevonden.

Dit was mijn trucje voor de volgorde van de kruisen en de mollen, volgens mij kun je je nu nooit meer hiermee vergissen.

En, is de truc om de volgorde van de kruisen en mollen te onthouden een bruikbare voor je? Laat het hieronder even weten!